|
خشونت مقدس در دنیای معاصر اسلامی و زمینه تحول در صورت‌بندی آن، موضوع این مقاله است. نکته مهم این پژوهش، نشان دادن فرایند تصریح بر جهاد و گذر از آن و روی‌آوری به اندیشه تکفیر، تا نفی تکفیر است.
نویسنده: مرتضی بحرانی
چکیده
خشونت مقدس در دنیای معاصر اسلامی و زمینه تحول در صورت‌بندی آن، موضوع این مقاله است. نکته مهم این پژوهش، نشان دادن فرایند تصریح بر جهاد و گذر از آن و روی‌آوری به اندیشه تکفیر، تا نفی تکفیر است. به دیگر سخن، در مواجهه با جهان معاصر تا آنجا که اندیشه این متفکران ناظر به تقابل با دنیای مدرن و مشرک غربی است و خود را در وضعیتی متصور می‌کند که امکان هماوردی برایش ممکن است، جهاد را ترغیب می‌کند؛ اما گویی متناسب با زمان و پذیرش برتری این دیگری نسبت به مسلمانان از سوی این دسته از اندیشمندان، بویژه در عرصه نظامی به جای اندیشه جهاد، اندیشه خشونت مقدس از طریق پرداختن به دشمن داخلی (منافق، مفسد، مرتد، سکولار و ...) جایگزین شده است و با آگاهی از اینکه دنیای غرب از همین اقدام نیز دستمایه می‌سازد و به مقابله با کیان مسلمانان می‌پردازد، این روش نیز به کناری نهاده شده است و همزیستی دستمایه حضور و نمایش «خود» در جهان معاصر شده است. این موضوع به شیوه تحلیل فلسفی و با بررسی دو رویه خشونت مقدس، یعنی جهاد و تکفیر در آرای تنی چند از متفکران معاصر جنبش اخوان‌المسلمین پی گرفته شده است.
کلیدواژه‌ها
جهاد؛ تکفیر؛ خشونت؛ خود و دیگری؛ اندیشه سیاسی؛ اخوان المسلمین
منبع: فصلنامه پژوهشی اندیشه سیاسی در اسلام، مقاله 6، دوره 3، شماره 10، زمستان 1395، صفحه 125-144
|
|
