در نظر فقهای اسلامی، فتوا به جواز استعانت از کفار در جهاد با اهل بغی نه برای مسلط کردن کفار بر آنان و به هدف کشتن‌شان، بلکه راهی برای دفع ظلم آنها است.
1. ماوردی می‌نویسد: «درباره اینکه مراد از ممنوعیت استعانت از کفار در جهاد با اهل بغی چیست، بین علما اختلاف است؛ گروهی آن را به معنای حرمت و گروهی نیز به معنای ترک استحباب دانسته‌اند. یعنی در صورت ضرورت، استعانت از کفار ذمی در جنگ با اهل بغی جایز است، اما سه شرط باید رعایت شود؛ غیر از آنان یاوری نداشته باشیم، در صورت مخالفت کفار، بتوانیم با آنان مقابله کنیم، و بتوانیم آنان را از کشتن فراری‌ها باز بداریم.[1]
2. علمای اسلام هدف از جهاد با اهل بغی را نه کشتن آنان بلکه بازداشتن‌شان از تجاوز دانسته‌اند، و کشتن آنها را فقط تا زمانی روا می‌دارند که بجنگند.[2] از این‌رو کشتن فراریان، مجروحان، و اسیران اهل بغی را ممنوع دانسته‌اند. همان‌گونه که علمای اهل سنت و علمای شیعه، نوشته‌اند، یکی از شرایط جواز استعانت از کفار این است که مسلمانان قدرت این را داشته باشند که کفار را از تعقیب و کشتن فراریان متجاوز باز دارند و بدون این شرط، کمک‌گرفتن از کفار جایز نیست.[3]
3. در نظر فقهای اسلامی، فتوا به جواز استعانت از کفار در جهاد با اهل بغی نه برای مسلط کردن کفار بر آنان و به هدف کشتن‌شان، بلکه راهی برای دفع ظلم آنها است.[4] چنان‌که عاملی از فقهای شیعه، پس از تجویز کمک‌گرفتن از کفار برای مقابله با اهل بغی می‌گوید: «و لو غزی المشرکون البغاة فعلی الامام الذب عنهم؛[5] اگر مشرکان (بدون هماهنگی با حکومت اسلامی و به هدف تسلط بر مسلمانان متجاوز) با آنان بجنگند، بر امام لازم است از اهل بغی در برابر کفار دفاع کند».
پی نوشت:
[1]. «فَإِنْ دَعَتْهُ الضَّرُورَةُ إِلَی الِاسْتِعَانَةِ بِهِمْ لِعَجْزِ أَهْلِ الْعَدْلِ عَنْ مُقَاوَمَتِهِمْ جَازَ أَنْ یسْتَعِینَ بِهِمْ عَلَی ثَلَاثَةِ شُرُوطٍ ... وَالثَّالِثُ: أَنْ یثِقَ بِمَا شَرَطَهُ عَلَیهِمْ أَنْ لَا یتْبَعُوا مُدْبِرًا وَ لَا یجْهِزُوا عَلَی جَرِیحٍ» (ماوردی، علی بن محمد، الحاوی الکبیر، ج13، ص129).
[2]. «أَنَّ الْمَقْصُودَ بِقِتَالِ أَهْلِ الْبَغْی کفُّهُمْ عَنِ الْبَغْی ... وَ لَا یقَاتِلُ أَهْلَ الْبَغْی إِلَّا مُقْبِلِینَ»! "(همان، ج13، ص131-132).
[3]. طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیة، ج7، ص274؛ ماوردی، علی بن محمد، الحاوی الکبیر، ج13، ص129.
[4] مقایسه وضعیت شهرهای عراق و سوریه، قبل و بعد از فتنه تکفیریها نشان می‌دهد کشتار و فساد تکفیریها به‌مراتب اوضاع سوریه و جامعه اسلامی را وخیم‌تر کرده است.
[5]. عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، ج2، کتاب الجهاد، ص43.
|
|
