تعصّبی که مانع کار خیر شود، از حمیت جاهلی است و خداوند این کار را مذمّت کرده است، امّا از آن ، کفر افراد ثابت نمیشود.
التزام به فرهنگ آبا و اجدادی نقش بسزایی در ایماننیاوردن کفّار به رسولاللّه(صلی الله علیه و آله وسلم)داشت. به همین علّت در سال ششم هجری، کفّار مانع ورود پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم)به مکه شدند. قرآن کریم با اشاره به این مسئله میفرماید: (إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجاهِلِيَّةِ)؛ «به خاطر بياوريد هنگامى كه كافران در دلهاى خود تعصّب 1 جاهلی را قرار دادند و مانع ورود پيامبر(صلی الله علیه و آله وسلم)و اصحابش به مکه و انجام مراسم عمره شدند». 2
از امام زین العابدین درباره «عصبيت» سؤال كردند، فرمود: «تعصّبى كه موجب گناه میشود اين است كه انسان، اشرار قوم خود را از نيكان قوم ديگر برتر شمرد، ولى دوستداشتن قوم خود تعصّب نيست. تعصّب آن است كه آنها را در ظلم و ستم يارى كند». 3
بنابراین تعصّبی که مانع کار خیر شود، از حمیت جاهلی است و خداوند این کار را مذمّت کرده است، امّا از این آیه، کفر این افراد ثابت نمیشود. زیرا خدا فرمود: کسانی که کافر هستند و حمیت جاهلی دارند و نفرمود کسانی که حمیت جاهلی دارند، این کارشان موجب کفر میشود.
پی نوشت:
1) «حميت» بهمعنای تعصب آميخته با غضب است.
2) مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ج22، ص102.
3) «العصبية التی ياثم عليها صاحبها ان يرى الرجل شرار قومه خيرا عن خيار قوم آخرين و ليس من العصبية ان يحبّ الرجل قومه و لكن من العصبية ان يعين قومه على الظلم». (حويزى، تفسير نورالثقلين، ج5، ص73، ح70).
منبع: مرکز جامع پژوهش های تکفیری
|