مرکز جامع پژوهش های تکفیری

خیر. آنچه که در کشور های اسلامی وضع و اجرا می گردد اگر مخالف دستور اسلام باشد قطعا حکم به غیر ما انزل الله است و فعل حرامی است. با این وجود، وضع و اجرا کننده آن، از اسلام خارج نمی شود مگر آنکه منکر شریعت و یا مستحل حکم الهی باشد. لذا موانعی در تکفیر دیگران وجود دارد که علماء آن را ذکر کرده اند مانند: جهل، تاویل، عدم استطاعت

قران می فرماید:

 فَلاَ وَرَبِّكَ لاَ يُؤْمِنُونَ حَتَّىَ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لاَ يَجِدُواْ فِي أَنفُسِهِمْ حَرَجاً مِّمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُواْ تَسْلِيماً " (النساء/65) 

به پروردگارت سوگند كه آنها مؤمن نخواهند بود، مگر اينكه در اختلافات خود، تو را به داورى طلبند؛ و سپس از داورى تو، در دل خود احساس ناراحتى نكنند؛ و كاملا تسليم باشند.

تکفیری ها برای تکفیر حکام کشور های اسلامی به این آیه استناد می کنند و می پندارند که چون حکام در کشور هایشان، به وضع و اجرای قوانینی روی آورده اند که به ظاهر مخالف شرع است مطابق این آیه، کافر محسوب شده و حکم شان خروج از اسلام است. ^[1] توضیح: به طور مثال حکام در قوانین به تبدیل و تشریع قوانین مخالف شرع حکم کرده اند یا ممتنع حکم شیعت شده اند. ^[2] اما تبدیل مانند اینکه حکم سارق را از قطع دست به زندان تبدیل کرده اند. و تشریع یعنی به طور مثال عملا به فعالیت های ربا خواری بانک ها اجازه داده اند. و ممتنع از شریعت یعنی به طور مثال از فساد خانه یا مشروب خانه یا قمار خانه ها جلوگیری به عمل نیاروده اند. پس این حکام مطابق این آیه به کفر خروج از اسلام دچار شده اند. حتی مردم عادی نیز به دلیل تبعیت و هواداری از حاکمانشان به کفر خروج از اسلام متبلا شده اند. ^[3]

پاسخ:

1-      مفسرین اهل سنت شان نزول این آیه را در مورد مخاصمه زبیر بن عوام با فردی از انصار بیان کرده اند که جهت رفع مخاصمه به رسول خدا ص مراجعه می کنند و رسول خدا به نفع زیبر حکم می کند که مرد انصاری از پذیرش حکم امتناع می کند.^[4] با وجود این، مفسرین آیه مذکور را در عموم نهی از تحاکم به طاغوت مطرح کرده اند و این آیه استناد بسیاری از مفسرین در نهی از تحاکم به طاغوت است.

2-   آیه در صدد این است که هر گاه رسول خدا حکم را صادر نمودند همه باید عمل کنند و حتی کمترین تردید و ناراحتی از آن نداشته باشند.

3-   اما اگر به مساله قانون گذاری در کشورها و مجالس اسلامی برگردیم مشاهده می کنیم که اولا بسیاری از قوانین که وضع می گردد منطبق با شریعت اسلام است همانند کشور جمهوری اسلامی ایران که قوانین آن منطبق با احکام اسلام است. و تلاش حاکم بر این است که قوانین منطبق بر اسلام باشد.

4-   اما آنچه که در کشور های دیگر وضع و اجرا می گردد اگر مخالف دستور اسلام باشد قطعا حکم به غیر ما انزل الله است و فعل حرامی است. با این وجود، وضع و اجرا کننده آن، از اسلام خارج نمی شود مگر اتمام حجت شود. که از جمله شرائط آن انکار شریعت و یا استحلال حکم خدا باشد. لذا موانعی در تکفیر دیگران وجود دارد که علماء آن را ذکر کرده اند مانند: جهل، تاویل، عدم استطاعت .....

5-   برخی نیز معتقدند که نهایت تنبیه در آیه مذکور نسبت عدم ایمان به این گونه افراد است و به معنای عدم اسلام نیست. چرا که از آیات دیگر به دست می آید که اسلام و ایمان دو مرتبه هستند. مانند: الحجرات : 14   قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمَّا يَدْخُلِ الْإيمانُ في‏ قُلُوبِكُمْ عربهاى باديه‏نشين گفتند: «ايمان آورده‏ايم» بگو: «شما ايمان نياورده‏ايد، ولى بگوييد اسلام آورده‏ايم، امّا هنوز ايمان وارد قلب شما نشده است!