حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار شرکت‌کنندگان در «کنگره‌ى جهانى جریانهاى افراطى و تکفیرى از دیدگاه علماى اسلام» فرمودند: «جریانى که امروز به نام داعش شناخته میشود یکى از فروع شجره‌ى خبیثه‌ى تکفیر است، همه‌ى آن نیست.» پیش از این نیز ایشان در دیدارهای مختلف به تشریح ابعاد گوناگون جریان تکفیری پرداخته بودند.
نگاهی به تاریخ «وهابیت» در عربستان نشان می‌دهد «تکفیر» و «نفرت» از دیگران اولین و مهمترین پایه‌های تشکیل‌دهنده این فرقه هستند که هم‌اکنون توسط گروههای تروریستی تکفیری همچون «القاعده» و «داعش» به عاریت گرفته شده‌اند.
اندیشه‌های سلفی و تکفیری در حوزه‌ی تمدن اسلامی پیشینه‌ای طولانی دارد، اما از حدود پنجاه سال اخیر، تبدیل آن گمانه‌ها و خرده‌پندارها به «جریان»، سرآغازی پر خطر برای جهان اسلام شده است. هر چند عقب‌ماندگی کشورهای اسلامی تک عاملی نیست، اما سوگمندانه با توجه به اندیشه‌ها و رفتار نابخردانه‌ای که این جریان‌ها داشته‌اند، می‌توان باور داشت که آنها یکی از عوامل عقب‌ماندگی جوامع اسلامی و تداوم آن بوده‌اند. پرسش اصلی این نوشتار به چیستی آثار سیاسی - اجتماعی جریان‌های تکفیری بر عقب‌ماندگی جوامع اسلامی می‌پردازد. در فرضیه نوشته بر این امر تأکید شده است که از دیدگاه اسلامی، با توجه به عناصری چون خردگرایی، همگرایی اجتماعی، شایسته سالاری، امنیت همه جانبه، تعاملات و گفت و گوهای مثبت و منطقی، دولت‌های پاسخ‌گو و رعایت حقوق شهروندی که در گستره‌ی پیشرفت مطلوب مطرح‌اند، پیامدهای این جریان‌ها را می‌توان در مواردی چون نظم، نظام ستیزی، گسترش تفرقه مذهبی و گسست اجتماعی؛ ناامنی، کشتار و خشونت‌آفرینی؛ از میان بردن بسترهای عقلانیت و گفت وگوی منطقی و روی کار آمدن دولت‌های استبدادی، رصد و ارزیابی کرد، که نقشی کلیدی در عدم پیشرفت کشورهای اسلامی و عقب‌ماندگی آنها داشته‌اند.
نویسندگان:
سیدکاظم سیدباقری (1) محمد حسنی (2) بتول ملاشفیعی (3)
سؤال محورى اين مقاله اين است كه: گسترش جريانهاى تكفيرى چه تأثير بازدارندهاى بر رشد اسلامگرايى در منطقه و جهان دارد؟
پژوهش حاضر، به آسیب شناسی جریان‌های تکفیری از منظر مقام معظم رهبری در سه عرصه: باورها، حوزه اخلاق و رفتار، پرداخته است و به تناسب، راه کارهای برون رفت از آسیب‌های جریان‌های تکفیری از منظر رهبری مورد بررسی قرار گرفته است.
این نوشتار محور کار خویش را آسیب‌شناسی رشد جریان‌های تکفیری قرار داده است. از این رو پرسش بنیانی این است گسترش جریان‌های تکفیری چه تاثیر بازدارنده‌ای بر رشد اسلام‌گرایی در منطقه و جهان خواهد داشت؟ رشد جریان‌های تکفیری از دو بعد اساسی فرایند اسلام‌گرایی را با چالش مواجهه خواهد نمود، نخست قطبی سازی جوامع اسلامی بر اساس تقابل شیعه و سنی و دیگری کاهش مشروعیت و مقبولیت اسلام‌گرایی.
حَسن احمد عبدالرحمن محمد بنا، بنیانگذار سازمان اخوان‌المسلمین سال 1906 در مصر متولد و سال ۱۹۴۹ میلادی توسط عوامل دولت مصر ترور شد.
از آغاز قرن چهاردهم، مكتب «سلفيه» بر سر زبانها افتاد و گروهي آن را به عنوان «دين» و «مذهب» برگزيدند و خود را «سلفي» شناساندند. و امروزه برخي آن را به عنوان «روش فكري» براي رسيدن به حقيقت اسلام! بر مي گزينند.
آل سعود قبل از ظهور وهابیت، فقط در درعیه نفوذ داشتند اما با معاهده محمد بن عبد الوهاب و محمد بن سعود، خاندان آل سعود وارد مرحله جدیدی شد و قلمرو حکومت خود را به بهانه دعوت به توحید گسترش داد.
به نظرم نکاتی هست که حداقل خود من از آنها غافل بودم. کتبی که از آنها اسم می برم سالها پیش منتشر شده اند و غالب اینها در ایران هم ترجمه نشده اند تا وجدان ما، اندک آشنایی با روندهای جاری پیدا کند. به همین خاطر وقتی خبری درباره ترور سفیر روسیه در آنکارا می شنویم یا عملیات انتحاری دختر ۹ ساله را می بینیم متعجب می شویم. این تعجب، محصول اطلاع اندک از فکر خشونت است که فصل خشونت بار را تکریم و حتی تقدیس می‌کند.
يکي از شبهاتی که بارها از سوي وهابيت مطرح شده است ، شرک دانستن هر گونه استعانت از غير خداست. در اين مقاله به بررسي وپاسخ اين شبهه مي پردازيم که: آيا استعانت از غير خدا جايز است؟
اسلامگراياني که مي‌کوشند با به‌کارگيري زور، حکومت اسلامي را سر کار بياوند، چگونه ميتوانند از تجربه حکومتي داعش استفاده کنند؟ آيا به‌کارگيري زور براي رسيدن به قدرت، گزينهاي شکستخورده شمرده ميشود؟
داعش نقطه عطفی در مراحل تكوین و سیر تطور گروههای اسلامگرای رادیكال می‌باشد. این گروه پس از اعلام خلافت اسلامی در ژوئن 2014، با اتخاذ راه‌كنش‌های متعدد توانست حدود 50 درصد از قلمرو جغرافیایی عراق و سوریه را تحت واپایش خود درآورد.
جریان‌های تکفیری همواره مورد طرد اکثریت جامعه اسلامی بوده اند، اما چرخه‌های ظهور و افولشان، نیاز به تلاش مستمر علمای اسلام جهت آگاهی بخشی به جامعه، برای مقابله با آنها در هر دوره را، گوش زد می‌کند؛ در این باره نباید از نظر دور داشت که تکفیری‌ها آبشخوری نظری دارند که کانون اصلی بروزات دیروز، امروز و فردای آن‌هاست، از این رو دغدغه اصلی، مقابله با تفکر تکفیری خواهد بود.
تقریبا در اواخر سال ۲۰۱۲ جمله ای را از یکی از اندیشمندان ترک ساکن امریکا خواندم که برایم قابل توجه بود. وی گفته بود: با سیاستی که دولت ترکیه در قبال گروه های تکفیری به ویژه در سوریه پیش گرفته است، تا چندی بعد ترکیه نیز به پاکستانی دیگر تبدیل خواهد شد.
در ششمین روز از سال جدید، سه فرد با اسامی جعلی به نمایندگی از سه قوم ایرانی منتسب به داعش در فضای مجازی، شهروندان و حکومت ایران را تهدید به انتقام کردند.
وهابیت تبرک و توسل و شفاعت خواستن و امثال آن را شرک می دانند. شما وقتی به مسجد الحرام مشرف می شوی اگر حتی به دیوار کعبه به قصد تبرک دست بکشی, شرطه های وهابی می گویند: شرک, شرک.
سرآغاز واقعی پیدایش جریان سلفی ـ جهادی در عراق، با جنگ مجاهدان افغان علیه شوروی همزمان بوده و فتواهای صادرشده در کشورهای خلیج مبنی بر وجوب نبرد با شوروی، نقش مهمی در آغاز شکل گیری تفکر سلفی در عراق ایفا کرده است.
با اینکه روشهای تحلیل در مورد آینده جنبشهای اسلامی متفاوت است و هر یک ار اندیشمندان به روشی آینده آن را تحلیل میکنند اما دونظریه در این میان بیشتر برجسته است:1. جهان اسلام در چار چوب قدرتهای بزرگ حل میشود و برای به دست آوردن قدرت و وارد شدن در جهان مدرن با اروپا و غرب و آمریکا همکاری خواهد کرد. 2. پویای و کمال جهان اسلام در ضدیت با غرب و بازگشت به اسلام اصیل است که مسلمانان به این روش عمل خواهند کرد.
دکتر یحیی فوزی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. او پس از سالها تدریس درس جنبشهای اسلامی، کتاب «جنبشهای اسلامگرای معاصر: بررسی منطقه‌ای» را به رشتۀ تحریر درآورد که در آن تلاش کرده علل شکل‌گیری اندیشۀ سیاسی و روند تحولات این جنبش‌ها و جریانات را شناسایی کند.
نویسنده در مورد وهابیت دیدگاهی تعارض آلود و دوگانه دارد.از سویی آن را جنبشی اصلاح طلب و احیاگرانه می داند و از دیگر سو بر سنت گرایی(بنیادگرایی)و جمود این فرقه بر اصول جزمی و سنت اسلام نخستین تأکید می کند.
از جمله راه های نفوذ دشمن در بین مسلمانان و ایجاد اختلاف بین آنها، حربه مذهب تراشی و بوجود آوردن فرقه های مختلف در بین مسلمانان بوده که از جمله آن می توان به ایجاد فرقه بهائیت در بین شیعیان و همچنین فرقه وهابیت در بین اهل تسنن اشاره نمود.
در این مقاله شخصیت و اندیشه های ابن تیمیه مورد بررسی قرار می گیرد. قبل از معرفی ابن تیمیه و افکار وی، شناخت اجمالی ازاوضاع سیاسی و مذهبی آن دوران درک بهتری را از شخصیت و افکار ابن تیمیه به مخاطب ارائه می دهد.
خداوند در آیات قرآن کریم به مانند آیات تطهیر، مودت و آیات دیگر برای اهل بیت پیامبر خصوصیاتی را بر می شمارد که از آن برتری اهل بیت بر دیگران به روشنی استفاده می شود.
ابن تیمیه نام عالمی جنجالی است که در قرن هفتم هجری میزیست. وی به خاطر مخالفت با مذاهب اسلامی و توهین به پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم و اهل بیت علیهم السلام و صحابه و خلفاء، و همچنین به خاطر فتواهای شاذ و خارج از مذاهب توسط فرق مختلف اسلامی طرد و مدت زیادی از عمر خود را در زندان سپری کرد.
