برخی مدعیان علم، در مسائل مربوط به پیامبر(صلّی الله علیه و آله) فضا را مشوش و آشفته میکنند؛ مثلا ادعا میکنند که سفر به مدینه منوره، با هدف زیارت پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم) شرک است و هر کس که با این نیت سفر کند، مشرک شمرده میشود! خواهشمندیم حکم دین را در این باره بیان فرمایید.
مرز بين تروريسم و جهاد، مبتنى بر عدم مشروعيت تروريسم و مشروعيت جهاد از ديدگاه اسلام مىباشد. براى دستيابى به پاسخى صريح و شفاف، ابتدا لازم است به صورت جداگانه يك بحث مفهومشناختى در مورد اين مفاهيم ارائه و جايگاه هر كدام را در متون و منابع اسلامى مورد بررسى قرار دهيم.
تمامی جریان های سلفی که امروز به جریان های تکفیری مشهور هستند به این مطلب اذعان دارند که باید با مسلمانان مهربان بود و با کفار دشمنی کرد. اکنون این سوال به وجود می آید، اگر اینگونه است پس چرا این جریان های تکفیری به صورت گسترده حکم به کفر مسلمانان می دهند؟
اگر بخواهیم به نتیجه ای درست در مورد شفاعت از دیدگاه قرآن کریم برسیم، باید مجموع آیات مربوط به آن را بررسی کنیم. استناد به بعضی آیات و نادیده گرفتن برخی دیگر، منجر به فهم نادرست و برداشت غیرقابل اعتماد است.
این پرسش جدی مطرح می شود که مخازن فکری این همه خشونت چیست؟ و از کجا نشات و تغذیه می شود؟ در واقع پاسخ های متعارفی که به این دسته خشونت داده شده کافی نبوده اند و در مواردی درست حدس زده شده است. به بررسی این موضوع پرداخته می شود.
«شعائر خدا» چیزهایى است که موجب توجه و تقرّب انسان به خدا مى شود و مظهرى از مظاهر الهی است. انبیاء، اولیاء، صلحا و شهدا از مصادیق شعائر الله هستند و همان طور که در حال حیات احترامشان واجب بود، پس از مرگ نیز قبورشان باید مورد احترام باشد.
ماهیت شفاعت وساطت در بخشش است و شفیع کسی را نمی بخشد. معتقدان شفاعت هم نمی گویند که شفیعان آنها را ببخشند بلکه از شفیعان تقاضا می کنند که نزد خداوند برای آنها استغفار کنند؛ طلب استغفار هم یک دستور قرآنی است.
هرچند رگه هايي از انديشه ي سلفي گري را مي توان در احمد بن حنبل مشاهده کرد، نمي توان وي را ابداع کننده ي مکتبي به نام سلفي گري برشمرد؛ زيرا در انديشه ي احمد، بيش از هر چيز مسأله ي نقل و حديث اهميت دارد و در عرصه ي اعتقادات، چندان مرزبندي هاي مکتب سلفي گري ديده نمي شود.
ا نگاهي به تاريخ جنگ هاي وهابيت، بدون هيچ اغراقي مي توان گفت که هيچ يک از جنگ ها و مبارزه هاي وهابيان، با دشمنان و کفار نبوده است؛ بلکه همه جنگ هاي آنان با مسلمانان، و بسياري از آن ها با حنبلي مذهبان بوه است.
شايد اگر در ميان شاگردان ابن تيميه، کسي مانند ابن قيم نبود، نام و اثري از انديشه ي ابن تيميه بر جاي نمي ماند. وي در ميان شاگردان ابن تيميه، از همه به او و انديشه اش وفادار تر بود. ابن قيم، نويسنده اي پرکار بود و آثار بسياري از وي نقل شده است.
هرگونه همکاری با مشرکین و کفار، باعث خروج انسان از اسلام نمی‌شود، بلکه می‌توان برای مقابله با ظلم، حتی با مشرکین نیز معاهده نظامی داشت. درنتیجه همکاری‌هایی که حکام مسلمان با برخی کشورهای غیراسلامی، برای مقابله با ظلم و جنایت و تروریسم دارند، باعث تکفیر آنها نمی‌شود.
اغلب علمای اسلام، اعم از ائمه مذاهب اربعه و علمای بزرگ شیعه و سنی، استعانت از کفار در مقابله با دشمنان اسلام (مشرکان، اهل بغی، و...) را در هنگام ضرورت و با رعایت مصلحت مسلمانان مشروع می‌دانند.
دسته اول که شامل برخی از رهبران تکفیری می شود مانند حلمی هاشم، طرطوسی و گروه‌هایی مانند احرار‌الشام استعانت از کفار در مبارزه با سایر کفار و گروه‌های جهادی مخالف خود را از قبیل دفع افسد به فاسد دانسته‌اند و آن را مشروع می‌دانند برخلاف دسته دوم که آن را کفر می دانند.
مذاهب اسلامی در تقسیمات توحید دسته بندی های متعددی دارند. در این میان دسته بندی توحید از سوی ابن تیمیه مورد انتفاد جدی علمای اسلام واقع شده است.
ابن‌تیمیه مهم‌ترین نظریه‌پرداز مکتب سلفیت که استغاثه به اولیای الهی را محکوم به کفر کرده، در کتب خود موارد و ادله‌ای را بیان کرده است که دلالت بر عدم کفر استغاثه به اولیای الهی دارد. بررسی این متون می تواند بیان گر این مطلب باشد که وی از نظریه خود مبنی بر تکفیر استعانت کنندگان از ارواح انبیاء و اولیاء برگشته است.
برخی واژگان قرانی گاهی در معنای ظاهری دلالت دارد و گاهی در معنای باطنی. لذا اگر در فهم معنای آیات غفلت شود و صرفا ظواهر آیات مد نظر باشد باید آیه وَ مَنْ كانَ في هذِهِ أَعْمى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمى وَ أَضَلُّ سَبيلاً به صورت انحرافی تفسیر کنیم و معتقد باشیم که نابینایان در دنیا در قیامت نیز نابینایند.
ابن عمر روایتی دارد که در آن حدیث قلیب بدر نقل شده و مساله سماع موتی به اثبات رسیده اما در مقابل تاویلی از عایشه نیز نقل شده که سماع موتی نفی شده است. بررسی اقوال علماء و نص صریح روایت قلیب بدر نشان گر آن است که نقل روایت ابن عمر مبنی بر اثبات سماع موتی صحیح است.
برخلاف دیدگاه وهابیت که می پندارند درخواست شفاعت از غیر خدا شرک اکبر است ولی از آیات قران همانندآیه «لا يَمْلِكُونَ الشَّفاعَةَ إِلاَّ مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمنِ عَهْداً» به دست می آید شفاعت حقی است که خداوند برای شافعان قرار داده است.
اگر ملاک دعا و استغاثه شرک آلود، چگونگی نیت واعتقاد فرد به مستغاث باشد فهم این اعتقاد درونی است و کسی جزء خدا که علام الغیوب است نمی داند.
برخلاف دیدگاه تکفیری ها که تنها راه نشر اسلام را قتال با مسلمین می دانند قرآن در مقام برشمردن راه‌های نشر اسلام، از راه حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن نام می‌برد و می‌فرماید: «ادْعُ إِلی سَبیلِ رَبِّک بِالْحِکمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتی هِی أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّک هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدینَ»
قاعده «لا ضرر» اختصاص به گروهی خاص نداشته و درباره همه مسلمانان جاری میشود و به موجب آن تکفیری‌های مسلمان که سایر مسلمانان را تکفیر کرده و در زمین فساد میکنند و به اسلام و مسلمانان ضرر می‌زنند نیز محکوم هستند.
در نظر فقهای اسلامی، فتوا به جواز استعانت از کفار در جهاد با اهل بغی نه برای مسلط کردن کفار بر آنان و به هدف کشتن‌شان، بلکه راهی برای دفع ظلم آنها است.
گروهی از خوارج به نام ازارقه تمامی بلاد اسلامی را دار‌الکفر دانسته و هجرت از آن را بر پیروان خود واجب دانستند و اگر کسی همراه ایشان هجرت نمی کرد، او را نیز تکفیر می کردند و مسلمانان را به خاک و خون کشیدند
کلمه«استعانت» هرگز ملازم یا مطابق با معنای مودت و محبت نیست. غفلت از همین نکته سبب شده است سلفی‌های تکفیری استعانت از کفار را مصداق یا نتیجه موالات آنان بدانند و آیاتی را که از موالات کفار نهی می‌کند بر مسلمانانی که از کفار کمک گرفته‌اند تطبیق کنند.
کفر مخاطبین آیه مذکور به دلیل نپذیرفتن اسلام بوده نه تغییر حکم الهی. لذا تکفیری ها مستند به آیه مذکور نمی توانند صرف ارتکاب یک عمل جاهلی را به کفر محکوم نمایند.
